Onderzoek naar betere bijstand: Utrecht wil meer ruimte voor maatwerk

UTRECHT > Utrecht wil bijstandsgerechtigden maatwerk bieden door meer persoonlijke aandacht. 

Uit groot wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit Utrecht ‘Weten wat werkt’, blijkt dat meerdere aanpakken werken. Gedurende 1,5 jaar ontvingen de 752 deelnemers aan het onderzoek andere dienstverlening. Eén groep ging ’Met extra hulp in actie’, een groep ging ‘Zelf in actie’ en de groep ‘Werken loont’ mocht langer en meer bijverdienen naast de uitkering. Om de lessen uit het onderzoek in de praktijk te brengen, gaat de gemeente Utrecht met het Rijk in gesprek voor meer ruimte in wet- en regelgeving én meer geld.

Resultaten onderzoek
Uit het onderzoek blijkt dat meer mensen aan het werk gaan in alle groepen. Onderzoeker Timo Verlaat (Universiteit Utrecht) licht toe: “Dit resultaat is het duidelijkst in de groep ‘Met extra hulp in actie’. Zij kregen meer persoonlijke aandacht van de gemeente. Maar we zien ook dat Utrechters die zelf in actie gingen, en dus niet verplicht hoefden te solliciteren, vaker een vast contract kregen dan Utrechters in de reguliere dienstverlening. Zowel extra hulp bieden als zelf in actie gaan werkte vooral goed voor lager opgeleiden. Bij de deelnemers die deze aanpakken kregen, steeg ook hun vertrouwen in eigen kunnen bij het vinden van werk.” Ook meer en langer kunnen bijverdienen naast de uitkering zorgde ervoor dat mensen gingen werken. Zij bleven langer aan het werk bij deeltijdbanen dan de controlegroep.

Meer ruimte voor gemeenten
Het onderzoek laat zien dat voor verschillende werkzoekenden een andere aanpak kan werken. “Dit onderzoek leert ons dat een andere aanpak werkt. Om meer Utrechters uit de bijstand te helpen, hebben we veel meer nodig. Dit vraagt ruimte in de wet- en regelgeving én structureel meer geld voor gemeenten. We kunnen dit niet alleen. Daarover ga ik met het Rijk in gesprek.”, aldus wethouder Linda Voortman (Werk en Inkomen). Concreet is er meer menskracht nodig om de gesprekken te voeren en extra hulp te bieden. De werkmatchers hebben meer handelingsruimte en tijd nodig voor een inwoner. Utrecht vraagt het Rijk daarom meer ruimte om ook in de toekomst bijstandsgerechtigden meer vertrouwen en eigen regie te kunnen geven. Want het blijkt dat dit werkt.

Wat doet Utrecht
De gemeente Utrecht wil de lessen van Weten wat werkt toepassen in de dienstverlening. Dit sluit aan bij de onlangs gestarte Werkbeweging. Daarmee geeft Utrecht meer persoonlijke aandacht aan werkzoekenden die al langer in de bijstand zitten. Maar om dezelfde resultaten te boeken als in het onderzoek, is er veel meer tijd en aandacht voor Utrechters in de bijstand nodig. Als uit het persoonlijk gesprek met een werkzoekende dan blijkt dat hij baat heeft bij meer ruimte om zelf in actie te komen, wil Utrecht hem deze ruimte geven. Door het Coronavirus heeft het op peil houden van de reguliere dienstverlening aan Utrechters met een bijstandsuitkering de hoogste prioriteit. Tegelijkertijd kijkt Utrecht samen met het Rijk hoe de aanpak verbeterd kan worden.

Kijk voor meer informatie en het onderzoeksrapport op www.utrecht.nl/wetenwatwerkt.