Utrecht krijgt monument over slavernijverleden in Griftpark

UTRECHT > Utrecht krijgt een monument over het trans-Atlantisch slavernijverleden in het Griftpark. Het college van burgemeester en wethouders heeft een schetsontwerp en locatie gekozen. Een kunstwerkgroep, mede bestaande uit nazaten van totslaafgemaakten, had een belangrijke stem in de keuze. Het monument wordt een centrale plek voor de jaarlijkse herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij in Suriname en het Caribisch deel van Nederland. 30 juni 2023, tijdens Keti Koti, wordt het monument onthuld in het Griftpark.

Vlucht en Verzet

Kunstenaar patricia kaersenhout gaat het slavernijmonument maken. Het monument genaamd “Vlucht en Verzet” bevat veel symboliek en maakt de rauwe geschiedenis letterlijk zichtbaar. De vorm van het monument is een driehoek, die verwijst naar de driehoekshandel tussen Europa, Afrika en Amerika. Boven op het ontwerp zijn figuren uit een Afrikaanse legende te zien die aan slavernij ontsnappen door een magische tocht terug over de oceaan. Bij het monument zullen verschillende verhalen van vlucht en verzet te beluisteren zijn.

De kunstenaar gaat de komende tijd aan de slag met een definitief ontwerp. Daarna start de uitvoering.

Stad voor iedereen

Het slavernijverleden maakt deel uit van de geschiedenis van Utrecht. Met dit monument geven we ruimte aan een onderbelichte pagina van onze geschiedenis. “Het monument wordt een fysieke plek voor herinnering, verhalen vertellen, stilstaan bij het verleden en vooruitkijken naar de toekomst”, zegt wethouder Linda Voortman (Diversiteit en Inclusie). “Dit monument vergroot het historische besef over ons trans-Atlantische slavernijverleden en nodigt uit tot gesprek. En dat is belangrijk, want als we ons verleden kennen, gaan we elkaar beter begrijpen en kunnen we samen blijven bouwen aan een toekomst in Utrecht waarin iedereen zich thuis voelt. Zo is Utrecht echt een stad voor iedereen.”

Leroy Lucas namens de kunstwerkgroep: “Over het vergeten en herinneren van het Utrechtse slavernijverleden. Met dit monument trachten we het gif uit de bodem van ons gezamenlijk verleden te reinigen, waardoor het gif geen schade meer kan aanrichten. De excuses en het monument zijn het begin van een lange gezamenlijke reis op weg naar onderlinge verbondenheid.”

Op 1 juli 2023 herdenkt Nederland dat het 150 jaar/160 geleden is dat totslaafgemaakten echt vrij werden. Dat was 10 jaar nadat de slavernij in Nederland formeel werd afgeschaft, in 1863. Voorafgaand, op 30 juni, herdenken we Keti Koti in Utrecht en wordt het monument in het Gritpark onthuld.

Onderzoek en excuses

Eerder maakte burgemeester Sharon Dijksma namens het college van Utrecht al excuses voor de rol van hun voorgangers in het koloniale en slavernijverleden van de stad. Utrecht was nauw verbonden met de koloniale handel en slavernij en profiteerde van de opbrengsten, bleek uit het onderzoek Slavernij en de stad Utrecht dat in opdracht van de gemeente Utrecht werd uitgevoerd. Verschillende lagen van de Utrechtse bevolking hebben aangezet tot, investeerden in en verdienden geld aan slavernij in Amerika, Afrika en Azië.

Vervolg

Omwonenden worden via een wijkbericht geïnformeerd over het besluit. Voor hen en andere geïnteresseerden in de stad volgt er een informatiebijeenkomst over het monument. De bijeenkomst is op 8 december bij Boerderij Griftsteede, Van Swindenstraat 129. Bewoners en geïnteresseerden kunnen tussen 19.00 uur en 21.00 uur binnenlopen en informatie krijgen. Ook worden buurtbewoners uitgenodigd mee te lopen met een wandeling Sporen van Slavernij.

Meer informatie over het slavernijmonument is te vinden in deze raadsbrief. Meer informatie over het koloniale en slavernijverleden van de stad Utrecht is te vinden op utrecht.nl/slavernijverleden.