Een werktekening van de kunstenaar, 4 en 5 mei samengebracht.
Een werktekening van de kunstenaar, 4 en 5 mei samengebracht.

Monument 4 en 5 mei LR komt er nu

Crowdfunding rond

4 en 5 mei samen

Door Dries van Dijk


LEIDSCHE RIJN > Monument: het moment nu. Het zal altijd weer 4 en 5 mei zijn. Daarvoor is een plek nodig in iedere gemeenschap, om de doden van het geweld te herdenken. En de volgende dag een plek om de herwonnen vrijheid te vieren.


Dat moment nu kan de komende mei worden gevierd bij het monument op het Berlijnplein. Viering in het nieuwe geografische hart van Utrecht, bij de Perronkappen van perron 9.

Perron 9, ooit de plek op Centraal Station Utrecht, waarvandaan mensen tussen 1940 – 1945 werden ‘gelockdownd’, gemarteld en gedood op plekken, waar ze in vrijheid nooit hadden willen zijn. Voorzitter Bas Meijer van Stichting 4 – 5 mei Leidsche Rijn, opvolger van Xander Coolen, en kunstenaar Ate von Hes zijn zich ten volle bewust van het belang van een ‘definitief herdenkingsmonument, dat de doden herdenkt, maar ook de vrijheid viert’. Zij kennen de geschiedenis van Perron 9, zij kennen de vrijheid. Ze zijn ook blij, dat het initiatief van de stichting onder Xander Coolen komende 2 mei leidt tot de onthulling van het monument hier. ‘De precieze plek is nog ongewis!’

Het geld is er. Crowdfunding bracht LR in beweging voor het monument. Duizenden euro’s kwamen, zaterdag is de finish gepasseerd. Bedrijfsleven, verenigingen als Historische Vereniging en De Broederschap, comités en bewoners droegen bij. Ook uit de drie kernen van Vleuten-De Meern, met eigen dodenherdenkingsmonumenten, voor elk jaar 4 mei rond 20.00 uur. De gemeente verdubbelt het bedrag van de gemeenschap.

Al vanaf 2016 is het Berlijnplein de plek, waar de slachtoffers van oorlogsgeweld worden herdacht. De Last Post wordt geblazen, jeugdorkest HOV speelt muziek. Ouderen en veel jongeren steken symbolisch bloemen in een meterslang hek, Bestuurders en scholieren houden toespraken. Maar het hek verdwijnt daarna. De stichting onder Xander Coolen voert al jaren pleidooi voor een monument. Dat komt nu!

Ate: ‘Een bijna onmogelijke opdracht om dodenherdenking en vrijheidsviering in één monument te verenigen. Dat is ook het unieke van de stichting: 4 en 5 mei horen bij elkaar, voor het eerst in Nederland is dat in één monument bij elkaar. Dat kon ik alleen door de getallen 4 en 5 in één beeld te ‘vangen’. Dat wordt nu het manshoge monument op het Berlijnplein.’

Bas: ‘Herdenken in het besef van: ‘Dit nooit meer.’ Dat is belangrijk voor het bewustzijn van de diepe ellende van geweld en de glorie van vrijheid, die ook de jonge gemeenschap van Leidsche Rijn op deze dagen kan beleven. Deze plek is goed, bovenop het voortrazende leven van de A2 en naast Lage Weide, waar een grote voedseldropping de naderende vrijheid heeft aangekondigd.'