Cultuur onder vuur geopend op Loevestein door voorzitter Unesco commissie
LezersnieuwsREGIO > Op zaterdag 19 september is de nieuwe tentoonstelling “Cultuur onder vuur” geopend op Loevestein. “We vieren dit jaar dat we 75 jaar in vrede en vrijheid leven. Dit vormde de aanleiding voor onze nieuwe tentoonstelling over de bescherming van kunst en erfgoed tijdens gewapende conflicten,” aldus directeur Ed Dumrese. “Tijdens de oorlog lagen er namelijk twee scheepsladingen met belangrijke historische documenten in de kelders van Loevestein opgeslagen: 1100 strekkende meter. Na 75 jaar zijn hier weer enkele van de duizenden stukken te zien, die er destijds waren ondergebracht, waaronder een brief van Hugo de Groot aan Prins Maurits, de eerste besluiten van de VOC en een brief van Johan van Oldenbarnevelt.”
Tijdens het dankwoord van Dumrese kwam een jeep voorgereden en stapte een militair uit die de laatste stukken voor de tentoonstelling symbolisch kwam overhandigen. Hiermee was de cirkel rond, aangezien onderduiker en militair Jan van der Pol tijdens de oorlog de stukken op Loevestein bewaakte. In de tentoonstelling is er speciale aandacht voor deze onderduiker en zijn bijzondere verhaal.
Een wapen in vredestijd
Hoofdspreker tijdens de opening was Kathleen Ferrier, voorzitter van de Nederlandse Unesco commissie.
In haar openingsspeech gaf ze aan dat “gewapende conflicten onterecht worden gezien als een ver-van-ons-bed-show. Maar als iets duidelijk is geworden de afgelopen periode, is dat ook in vredestijd collectieve onvrede zich op erfgoed kan richten”. Dit is een van de conclusies uit het advies ‘Een Wapen in Vredestijd’ dat de Nederlandse Unesco Commissie recent uitbracht. Daarin stelt de Commissie dat de bescherming van erfgoed in crisissituaties nog niet goed geregeld is in Nederland. Hier zijn inmiddels Kamervragen over gesteld en Minister van Engelshoven heeft toegezegd hier in het voorjaar van 2021 op terug te komen. “De vernietiging van erfgoed is van alle tijden en van alle regio’s. Daarom onderstreept Unesco het belang van het nemen van beschermingsmaatregelen, juist in vredestijd. We zijn dan ook verheugd dat Loevestein via deze tentoonstelling hier aandacht voor vraagt.”
De tentoonstelling
De tentoonstelling is opgebouwd als een drieluik. Het eerste deel gaat over Slot Loevestein en andere schuilplaatsen waar Nederlands erfgoed tijdens de oorlog was ondergebracht. Waarom maakte de Nachtwacht een zwerftocht door het land? Waarom besloot de overheid al voor de oorlog om kunstbunkers te bouwen in de duinen? Het tweede deel richt zich op de bescherming van erfgoed wereldwijd, met de fototentoonstelling Culture in Armed Conflict van Unesco als kern. De fototentoonstelling wordt aangevuld met bijzondere verhalen over hoe mensen in zeer moeilijke omstandigheden hun erfgoed veilig probeerden te stellen. In het derde en laatste deel wordt het publiek betrokken bij de vraag: waarom moet cultureel erfgoed beschermd worden?
“Slot Loevestein is een unieke locatie voor een tentoonstelling over bescherming van cultureel erfgoed,” aldus directeur Ed Dumrese. “Hier zat de grondlegger van het volkenrecht, Hugo de Groot, gevangen en bereidde hij zich voor op zijn grote werk over oorlog en vrede. Verhalen over vrijheid, oorlog en vrede zijn rechtstreeks te koppelen aan de rijke geschiedenis van het slot. We hopen mensen aan te zetten tot nadenken over iets wat misschien vanzelfsprekend lijkt.”
Praktische informatie
De tentoonstelling “Cultuur onder vuur” is te zien van zaterdag 19 september tot en met zondag 28 februari 2021. Toegang tot de tentoonstelling is inbegrepen bij het toegangskaartje. Wegens het corona-virus is het nodig vooraf online een entreebewijs én een tijdsblok ticket te reserveren, ook voor museumkaarthouders.
