Vernieuwend onderzoek naar het effect van een bril op zeer jonge leeftijd: kunnen we een lui oog voorkomen? De Vroege Bril Studie.

LEIDSCHE RIJN > Het oogonderzoek op de consultatiebureaus bij kleine kinderen wordt in België en in Nederland bij kleine kinderen anders uitgevoerd. In beide landen wordt de gezichtsscherpte gemeten met plaatjes op de leeftijd van 4 jaar, maar in België wordt op de leeftijd van 1 en 2.5 jaar ook de oogsterkte gemeten, terwijl dit in Nederland niet gebeurt. Welk beleid is nou juist?

Het idee van het meten van de oogsterkte op 1 jaar is, dat je kinderen met een hoge oogsterkte op tijd een bril kan geven, zodat ze geen lui oog krijgen.

Dit wordt in België al gedaan sinds 2012, maar niet in Nederland of in andere landen in Europa. Dit doordat het nog niet bewezen is dat je met een vroege bril een lui oog kan voorkomen. Daarbij is ook belangrijk dat in België nu veel meer kinderen op 4 jaar een bril dragen dan in 2012 en dat de ouders die bril zelf moeten betalen. Bovendien is het duur om bij alle kinderen in Nederland naast de gezichtsscherpte op 4 jaar ook de oogsterkte op 1 en 2 jaar te meten.

Een lui oog komt veel voor, bij ongeveer 1 op de 30 kinderen. Kinderen met een lui oog hebben later meer kans op slechtziendheid. In de Vroege Bril Studie, die op 1 april in Utrecht-Leidse-Rijn start, wordt het oogonderzoek op het consultatiebureau zoals die nu in België gedaan wordt vergeleken met de oogscreening zoals die nu in Nederland gedaan wordt.

In de Vroege Bril Studie wordt de meting van de oogsterkte gedaan op 1 jaar en de helft van de kinderen met een hoge oogsterkte krijgt een bril (Belgische systeem), terwijl de andere helft alleen maar goed gecontroleerd wordt (Nederlandse systeem).

Hoe zit de studie in elkaar?

Ouders van kinderen die op 11 of 14 maanden leeftijd voor controle komen op het consultatiebureau wordt gevraagd of hun kind mee mag doen met de Vroege Bril Studie. De studie wordt geleid door oogartsen-onderzoekers van het Erasmus MC in samenwerking met consultatiebureaus in verschillende regio’s in Nederland, waaronder de regio Utrecht-Leidse-Rijn.

Als kinderen mee mogen doen worden ze op 1 jaar door een ervaren orthoptist onderzocht. Dat is een paramedicus die vooral kinderen met een lui oog en scheelzien behandelt. Bij dit oogonderzoek wordt onder andere de oogsterkte bepaald. Als kinderen een hoge oogsterkte hebben krijgt de helft daarvan wel een bril, de andere helft niet. Maar alle kinderen worden tot de leeftijd van 4 jaar goed gecontroleerd, 1 tot 3 keer per jaar.

Als er bij het oogonderzoek op 1 jaar iets anders dan een hoge oogsterkte wordt gevonden, zoals een lui oog of scheelzien, dan wordt het kind direct naar een orthoptist en oogarts in het eigen ziekenhuis doorgestuurd. Ook als een kind met hoge oogsterkte tussen de leeftijd van 1 en 4 jaar bijvoorbeeld een lui oog, scheelzien of iets anders aan het oog krijgt, wordt het direct doorgestuurd voor behandeling. Deelname aan het onderzoek is helemaal gratis, inclusief alle onderzoeken en de brillen, en het is vrijwillig.