Afscheidsbrief van Jan van Zanen

Beste Utrechters,

Afgelopen vrijdag fietste ik een afscheidsronde door een zonovergoten (en snikheet) Utrecht. Moest opeens aan een bierviltje denken. Misschien kwam het door het vooruitzicht van een pitstop onderweg - voor iets verfrissends. Maar zeer waarschijnlijk kwam het door het idee dat ooit op een bierviltje begon en uitgroeide tot een van mijn mooiste (en dierbaarste) herinneringen als burgemeester van Utrecht. Toeval of niet: op 4 juli 2015, toen Utrecht knalgeel kleurde voor de start van de Tour de France, was het roodgloeiend heet - net als tijdens mijn rondje om de (Dom)kerk.

Mijn fietstocht door Utrecht was zo afwisselend als de Ronde van Frankrijk, met doorkomsten in de Pelikaanstraat, de Maliebaan, Tractieweg, Hoograven, Haarzuilens, Vleuten-De Meern, Leidsche Rijn Centrum, de Munt en de Mariaplaats. Met etappeplaatsen als Sterrenwijk en het 24 Oktoberplein. Een colletje (Dafne Schippersbrug) en revitaliseringstops bij Panino Fresco in Overvecht en het vernieuwde Museum van Zuilen in Werkspoor. En uiteindelijk de aankomst bij het Stadhuis. Er stond zelfs publiek langs het parcours. In één woord onvergetelijk.

Fietste niet alleen langs allerlei hoeken en gaten van de Domstad, maar ook langs herinneringen. Mooie momenten kwamen weer bovendrijven, zoals het Tourpeloton dat onder de Domtoren door zoefde, de huldiging van de Oranjevrouwen in Park Lepelenburg, de Canal Pride, beschuit met muisjes eten bij Sebastiaan, de 350.000e Utrechter, de opening van de grootste fietsenstalling ter wereld … het is bijna teveel om op te noemen.

We hebben samen ook getreurd. Om het verlies van Dick Bruna. Oud-burgemeester Annie Brouwer. Anne Faber. Humphrey Mijnals. Alle stadsgenoten die we verloren door het coronavirus. We werden stil van de aanblik van een lege stad tijdens de lockdown. We waren geschokt door de afschuwelijk tramaanslag. Op het 24 Oktoberplein (waar ik vrijdag even stilstond en ben gaan zitten …) kwamen we samen en huilden, rouwden, troostten elkaar.

En we probeerden - zo goed en zo kwaad als dat ging - samen weer op te krabbelen. Geweld mag nooit het laatste woord hebben, dus tijdens een indrukwekkende tocht liepen wij zwijgend zij aan zij - Utrechts antwoord tegen terreur. De beelden van de moslimvaders en FC Utrechtsupporters gingen de wereld over. Als ik daaraan terugdenk, krijg ik weer kippenvel.

Indrukwekkend was het massaal in acht nemen van de RIVM-richtlijnen. Even wat minder vrijheden, maar we weten waarvoor en voor wie we het doen. En ook alle spontane acties die tijdens de lockdown ontstonden om onze medemens te beschermen, eenzame mensen uit hun isolement te halen - gewoon iets goeds te doen voor de mede-Utrechters. Mededogen, meeleven, samen delen: dát is Utrecht …   

Uw betrokkenheid bij onze stadsgenoten die een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken, uw veerkracht op de verdrietige en angstige momenten, uw energie om Utrecht tot een plek te maken waar iedereen zich vrij, geborgen, veilig, welkom, gezien en gewaardeerd wordt, maken burgemeester zijn tot de allermooiste baan die er is.

Zie mijzelf niet, om het fietsthema (dat deze stad past als de regenboogtrui) door te trekken, als een ploegleider van een wielerpeloton. Een burgemeester is het ene moment kopman, dan weer diegene die de gaatjes dichtrijdt of zorgt dat de achterblijvers kunnen bijbenen, kortom degene die er mede ervoor zorgt dat het 350.000 koppige rood-witte peloton bij elkaar blijft. Moest tussentijds door ziekte twee maanden van mijn fiets stappen, maar kwam er - gesterkt door uw warme betrokkenheid - weer bovenop.

Heb het altijd een voorrecht, genoegen en een eer gevonden burgemeester te zijn van deze fantastische stad, van Amaliapark tot Zambesidreef. Uw burgervader, die hoopt dat hij iets aan deze mooie stad heeft kunnen toevoegen. De stad van mijn dromen … Als ik zou moeten opschrijven wat ik voor Utrecht voel, dan zijn duizend bierviltjes niet genoeg ...

De Tour d’Utrecht zit voor dit jochie erop. U fietst door, straks met mijn opvolg(st)er aan uw zijde, een zonnige en gezonde toekomst tegemoet. Wens het u met hart en ziel toe.
En ondertussen: kijk naar elkaar om. Zorg goed voor elkaar … en voor Utrecht.

Met hartelijke groet,

Jan van Zanen