Meer onderzoek naar gevolgen klimaatverandering op Utrechts erfgoed

REGIO > De provincie Utrecht ondersteunt het Programma Klimaatbestendige Aanpak Kastelen, historische Buitenplaatsen en Landgoederen met een bedrag van 320.000 euro. Het kennis- en uitvoeringsprogramma monitort de effecten van klimaatverandering op historisch groen en onderzoekt in proeftuinen welke maatregelen in een monumentale omgeving kansrijk zijn om het waardevolle historische groen te behouden. Dit is nodig, want als gevolg van klimaatverandering regent het vaker en harder. Tegelijkertijd zijn er ook langere periodes van droogte. Dit heeft aanzienlijke gevolgen voor het beheer en de beplanting van monumentale parken, tuinen en landgoederen. Op dit moment is er nog te weinig zicht op de omvang van schade door weersextremen op het vele groene erfgoed dat de provincie rijk is.

Op 150 plekken op buitenplaatsen en landgoederen in de provincies Utrecht, Gelderland en Zuid-Holland worden de effecten van weersextremen op historisch groen gemonitord. In de provincie Utrecht fungeren lokale projecten uit de ‘Blauwe Agenda’ externe link als proeftuinen om kennis en ervaring op te doen met maatregelen die passend zijn in een cultuurhistorische context. In de proeftuin ‘Klimaat-robuust watersysteem Zeisterbos ‘ worden door Utrechts Landschap inzichten en toepassingen uit het verleden gecombineerd met hedendaagse mogelijkheden. Zoals inzicht verkrijgen in de waterhuishouding met behulp van oude kaarten, het gebruiken van het beschikbare water uit het omliggend stedelijk gebied, maar ook beplantingstechnieken. Alle toepassingen worden gemonitord op effectiviteit en gedeeld met instanties die hier baat bij hebben. Het programma laat zien hoe erfgoed één van de aanjagers is voor het Programma Klimaatadaptatie van de provincie Utrecht.

Erfgoed Deal

Het kennisprogramma Klimaatbestendige Aanpak is een initiatief van de stichting Kastelen, historische Buitenplaatsen en Landgoederen (sKBL) in nauwe samenwerking met een groot aantal partijen waaronder de provincies Zuid-Holland en Gelderland, de gemeente Zeist, Utrechts Landschap, Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden, Utrechts Particulier Grondbezit en het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Voor de uitvoering ervan hebben de samenwerkende partners een beroep gedaan op de Erfgoed Deal. Dit is een samenwerking tussen overheden en maatschappelijke organisaties, gericht op het meewegen en mee-ontwikkelen van erfgoed in de grote transitieopgaven. Vanuit de Erfgoed Deal is 653.000 euro beschikbaar gesteld. Gezamenlijk stellen de partners 1050.100 euro beschikbaar.

Rol provincie

De provincie Utrecht maakt zich sterk voor het cultureel erfgoed in de provincie. Vanuit het Fonds Erfgoedparels draagt zij bij aan de restauratie van rijksmonumenten. De provincies Utrecht, Zuid-Holland en Gelderland, gemeente Zeist, Utrechts Landschap, het waterschap HDSR en het Utrechts Particulier Grondbezit doen mee in deze Erfgoed Deal. Het Platform Utrechtse Buitenplaatsen (PUB) en het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug dragen bij aan de kennis- en leeromgeving. Hierbij richt de provincie zich op het behoud van cultuurhistorie en landschappelijke waarden. Lees meer in het dossier Historische Buitenplaatsen en het Klimaatportaal.

Meer weten?

Meer informatie over de historische buitenplaatsen in de provincie Utrecht is te vinden via Landschap Erfgoed Utrecht externe link. Het onderzoek van de Inspectie voor Overheidsinformatie en Erfgoed naar de gevolgen van droogte op groene rijksmonumenten is lezen in ‘Aanhoudend Droog’ externe link. Het Programma Klimaatadaptatie 2020-2023 ‘Op weg naar een klimaatbestendig Utrecht’ schetst de aanpak van de provincie Utrecht voor de komende jaren, op weg naar een klimaatbestendige en waterveilige provincie in 2050. Of wandel de Sprengenroute externe link in het Zeisterbos.