Utrecht ontvangt geld voor onderzoek ‘Griftparkbacterie’

UTRECHT > Een bacteriepopulatie, ontdekt in het Griftpark, kan onder gestimuleerde omstandigheden een zeer groot deel van de bodemverontreiniging in het Griftpark afbreken. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt € 2,8 miljoen beschikbaar om daar aanvullend onderzoek naar te doen. Verder kunnen nieuwe technieken getest worden in het Griftpark om te kijken of een biologische en natuurlijke ‘schoonmaakmethode’ ook ergens anders gebruikt kan worden.

De ontdekking van de Griftpark-bacteriepopulatie was in 2017 de start voor een wetenschappelijk onderzoek naar de Griftparkbacterie in de verontreinigde bodem van het Griftpark. De resultaten van dit onderzoek zijn vrij toegankelijk (Open Science). Het onderzoek duurt minimaal tot 1 januari 2023. In het voorjaar van 2021 worden naast het Griftpark boringen uitgevoerd tot een diepte van 90 meter. Met deze boringen wordt een bodemlaag onderzocht die dieper ligt dan het tot 50 meter diepte geïsoleerde gebied van het Griftpark. Er wordt gekeken of de Griftparkbacterie ook in de diepe ondergrond zou kunnen leven.

Ook wordt de kwaliteit, de opbouw, samenstelling en eigenschappen van deze diepe bodemlaag bepaald. Er worden peilbuizen geplaatst waarmee de kwaliteit van het hele diepe grondwater kan worden gecontroleerd. Deze controle is nodig omdat over circa één jaar pilots worden uitgevoerd in het Griftpark. Het gaat daarbij om kleinschalige experimenten in de ondergrond van het Griftpark waarmee de effectiviteit van gestimuleerde biologische afbraak wordt getest.

Geschiedenis
De bodem van het Griftpark is vervuild geraakt door een oude gasfabriek die in de jaren ’60 is gesloopt. Toen het gebied in de jaren ‘90 een park werd, is de bodemverontreiniging onder het park succesvol geïsoleerd. Het geïsoleerde gebied reikt tot een diepte van 50 meter. Rondom het park is de verontreinigde grond vrijwel geheel verwijderd. Voor een goede isolatie van de bodemverontreiniging onder het park wordt vanaf de jaren ’90 het verontreinigde grondwater omhoog gepompt en gezuiverd.

Troep sneller weg
Het schoonmaken van het grondwater verloopt sneller dan werd gedacht en berekend. Dit komt hoogstwaarschijnlijk door de biologische afbraak veroorzaakt door een bacteriegroep, ook wel ‘Griftparkbacterie’ genoemd. Deze bacteriegroep werd een aantal jaren geleden bij toeval ontdekt omdat het grondwater vanzelf schoner werd. Deze ontdekking was voor gemeente Utrecht reden om samen met de Universiteit Utrecht, Wageningen University & Research (WUR) en Deltares een onderzoek te starten.

Het doel is te onderzoeken welke bacteriepopulatie verantwoordelijk is voor de biologische afbraak, onder welke omstandigheden dat gebeurt, hoe die afbraak gestimuleerd kan worden en op welke manier het grondwater in en om het geïsoleerde terrein van het Griftpark bestuurd moet worden om de biologische afbraak te stimuleren. “Biologisch afbraak van de bodemverontreiniging maakt het permanent oppompen van verontreinigd grondwater onder het Griftpark misschien overbodig of we hoeven misschien veel minder verontreinigd grondwater op te pompen. Hoe fantastisch zou het zijn dat door een bacteriegroep, hier in ons eigen Griftpark ontdekt, we straks een nieuwe natuurlijke schoonmaakmethode vinden om vervuilde grond aan te pakken. En dat daardoor andere gemeenten ook kunnen profiteren om hun vervuilde grond op een verantwoorde biologische én goedkopere manier schoon te maken”, aldus wethouder Milieu Eelco Eerenberg.