Onderzoek legt bodem onder kostenregeling kelderherstel wervengebied Utrecht
NieuwsUTRECHT > Gemeente Utrecht heeft onderzoek laten doen om te komen tot een definitieve kostenregeling voor het herstel van kelders in het wervengebied. De definitieve kostenregeling moet er eind 2024 liggen. Het gesprek over de kostenregeling loopt sinds 2021. De gemeenteraad besloot toen om het herstel en behoud van het wervengebied anders aan te pakken, waarbij de opdracht aan de gemeente was om twee varianten uit te werken voor de regeling van de herstelkosten voor de kelders. Om dat te kunnen doen, was eerst meer onderzoek nodig. Gisteren zijn de eerste (deels voorlopige) uitkomsten van de onderzoeken gedeeld met keldereigenaren en is het gesprek over de definitieve kostenregeling gestart.
“Het is nodig om de kelders in het wervengebied veilig te houden en dit bijzondere erfgoed voor toekomstige generaties te behouden,” zegt wethouder wervengebied Rachel Streefland. “Naast de twee varianten die al op de tafel lagen (‘bewijsvermoeden’ en ‘technisch expert-oordeel’), werken we de subsidieregeling uit als derde variant. Samen met keldereigenaren brengen we van deze drie varianten de voor- en nadelen in beeld en de argumenten om te komen tot een keuze.”
Dit is onderzocht:
Vervolgonderzoek schade en schadeoorzaken
De eerste inventarisatie van schade aan kelders en schadeoorzaken in 2021 is gedaan binnenin de kelders. De afgelopen twee jaar heeft de gemeente dezelfde drie ingenieursbureaus vervolgonderzoek laten doen naar onder andere twintig kelders die voor herstel waren open gegraven. Nu was voor het eerst ook de schade aan de buitenkant goed te zien. Het vervolgonderzoek lijkt het beeld van de eerste inventarisatie te bevestigen: schade aan kelders in het wervengebied komt bijna altijd door een combinatie van oorzaken. De onderzoekers zien nog geen aanleiding om te denken dat zwaar verkeer de enige oorzaak of hoofdoorzaak is van alle schades. Lees meer over dit onderzoek.
Lessen uit schadeafhandeling in Groningen en Limburg
De Utrechtse aanpak van schadeafhandeling (met de tijdelijke subsidieregeling) is vergeleken met schadeafhandeling door de overheid in Groningen en Limburg. Het onderzoeksbureau adviseert om door te gaan met de subsidieregeling voor het herstel van kelders omdat die is gericht op vooruitkijken en herstel van kelders in nauwe samenwerking met de keldereigenaren, en de kans op juridische procedures verkleint. Keldereigenaren kunnen verder worden ontzorgd als de gemeente meer de regie neemt, aldus de onderzoeker. Lees meer over dit onderzoek.
Onderzoek samenwerking, zorg- en burenplicht
Uit interviews met keldereigenaren blijkt dat de gemeente grote vooruitgang heeft geboekt bij het invullen van haar maatschappelijke zorgplicht en burenplicht. Keldereigenaren zijn volgens de onderzoekers in het algemeen positief over de samenwerking met en de ondersteuning van de gemeente bij kelderherstel. Keldereigenaren geven adviezen voor verdere verbetering, zoals het vereenvoudigen van het herstelproces voor kelders en meer ondersteuning door de gemeente. Voor een deel komen deze adviezen overeen met de lessen uit Groningen en Limburg. Lees meer over dit onderzoek.
In gesprek met keldereigenaren
De gemeente en de keldereigenaren praten in april en mei verder over de definitieve kostenregeling. Na consulatie van vereniging De Utrechtse Werfkelders is een onafhankelijke procesbegeleider aangesteld. Met een vertegenwoordiging van keldereigenaren en onder begeleiding van de onafhankelijke procesbegeleider wordt in beeld gebracht wat keldereigenaren zien als de belangrijkste voor- en nadelen van de varianten, welke afweging de keldereigenaren maken, wat daarbij zwaar en minder zwaar weegt en op grond van welke argumenten de keldereigenaren komen tot een voorkeur.
Behoefte aan eenvoudiger herstelproces
Streefland kan zich goed vinden in de aanbevelingen over het vereenvoudigen van het herstelproces en het ontzorgen van keldereigenaren: “Een monumentale kelder verbouwen kan echt ingewikkeld zijn. Dat hebben we ook vaak gehoord van de keldereigenaren met wie we kelders hebben hersteld. Het valt op dat twee onderzoeksbureaus tot dezelfde conclusie komen, namelijk dat veel keldereigenaren die nu betrokken zijn bij kelderherstel positief zijn over de huidige aanpak en subsidieregeling maar wel behoefte hebben aan een eenvoudiger en beter te overzien herstelproces, met meer ondersteuning van de gemeente. Een aantal aandachtspunten hebben we al opgepakt. Bijvoorbeeld het beter inrichten en beschrijven van de organisatie. En het werk aan de werf samen met alle keldereigenaren en beheerders zo plooien dat we zoveel mogelijk tegelijk werken aan muren, kelders, bruggen, kabels en leidingen.”
De gesprekken met keldereigenaren monden uit in een advies van de keldereigenaren over de definitieve kostenregeling aan het college. Het college maakt deze zomer een voorstel voor de definitieve kostenregeling en legt dat voor aan de gemeenteraad, samen met het advies van de keldereigenaren. De planning is erop gericht dat de gemeenteraad in december 2024 een besluit kan nemen.
