Nieuwkoopse Plassen blijkt kerngebied en kraamkamer voor otters in Zuid-Holland en Utrecht

REGIO > In de Nieuwkoopse Plassen zijn vier DNA-profielen van verschillende ottervrouwtjes gevonden. Dit blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research. Otterspotter Hans Blom van Natuurmonumenten reageert enthousiast op de nieuw verkregen data: “We zien ook dat er otters in de Reeuwijkse Plassen en in de Ronde Venen zijn waargenomen die hun oorsprong hebben in de Nieuwkoopse Plassen. Dat is echt fantastisch!”

Op zoek naar poep

In de winter van 2019/2020 zijn door de vrijwilligersgroepen in Nieuwkoop, Reeuwijk en de Ronde Venen DNA-profielen van negen otters verzameld. Blom: “Deze DNA-profielen komen uit de uitwerpselen (spraints genaamd) die we vinden in de gebieden. Veelal per boot speuren we de kanten af, op zoek naar plekken waar het gewas is platgelopen. Juist op dat soort plekken legt een otter een spraint.” Het aantal van 7 verschillende DNA-profielen is relatief veel, omdat er in deze regio slechts enkele tientallen otters leven. Blom blijft zich zorgen maken om de toekomst voor otters in het Groene Hart. “Vorig jaar zijn er tenminste vier otters in Zuid-Holland in het verkeer verongelukt. Voor het behoud en verdere verspreiding van de otters in de provincies Utrecht en Zuid-Holland is het dan ook belangrijk dat geschikt leefgebied wordt behouden en uitgebreid”, aldus Blom.

Nieuwkoop

Jaarlijks wordt er door Wageningen University & Research uit de gevonden spraints DNA geïsoleerd en vergeleken met de resultaten uit voorgaande jaren. Daaruit valt te concluderen dat één van Nieuwkoopse ottervrouwtjes hier al meerdere jaren leeft. Verder blijkt dat één van de otters in de Reeuwijkse Plassen een moeder én grootmoeder heeft die in de Nieuwkoopse Plassen hebben geleefd en/of zijn geboren. Ook is een vrouwtjesotter die drie tot vier jaar geleden in de Nieuwkoopse Plassen is geboren afgelopen jaar waargenomen in de Ronde Venen. “Hiermee kan worden gesteld dat de Nieuwkoopse Plassen als kerngebied en kraamkamer een belangrijke rol vervullen voor de verdere verspreiding van de otters over de provincies Utrecht en Zuid-Holland”, vertelt Blom verheugd.

Landelijk

Ook landelijk gezien gaat het steeds beter met de otter. Het aantal is het afgelopen jaar met naar schatting 20 procent gestegen tot 450 individuen. Hiermee kan van een bestendige populatie worden gesproken. Helaas zijn er het afgelopen jaar weer veel otters (ongeveer 130) in het verkeer overleden. Zo wordt nog steeds jaarlijks ongeveer 1/3 van de otters doodgereden. Het is dan ook onverminderd van belang dat knelpunten in wegen worden aangepakt om ervoor te zorgen dat de otters veilig zijn in hun leefgebied en zich verder kunnen verspreiden.

Onderzoek

De otterpopulatie in Nederland wordt jaarlijks onderzocht door een genetische monitoring. De genetische monitoring is een initiatief van de Zoogdiervereniging Nederland, Niewold Wildlife Infocentre en de universiteit van Wageningen in opdracht van en met financiering van het ministerie van LNV. Ook vrijwilligersgroepen in Nieuwkoop, Reeuwijk en de Ronde Venen dragen hieraan bij door het zoeken en verzamelen van de uitwerpselen. Deze spraints worden door het laboratorium van de Universiteit van Wageningen onderzocht om DNA-profielen vast te stellen. Met deze profielen ontstaat meer inzicht in het aantal otters, hun leefgebieden en de verdere verspreiding via migratieroutes.

Op zoek naar de otter

Ondanks dat er steeds meer otters in de regio zijn, valt het niet mee om ze te spotten. Blom krijgt vaak de vraag waar je de otter kunt zien. “Helaas werkt het niet zo. Ze zijn ontzettend schuw en laten zich overdag niet snel zien. Op onze wildcamera’s laten ze zich ook maar één keer per maand zien, als we geluk hebben. De Nieuwkoopse Plassen zijn groot, ze kunnen overal zitten. Het zou fantastisch zijn om er één te spotten, maar ik word er ook gelukkig van als ik hun uitwerpselen vind”, aldus Blom.